dr Barbara Dmochowska

dr Barbara Dmochowska :: Tematyka badawcza

dr Barbara Dmochowska

sole glikozylo- i glikoamoniowe

Czwartorzędowe sole amoniowe powstają w wyniku nukleofilowego ataku trzeciorzędowej aminy na halogenek alkilu. Reakcję taką nazywamy reakcją Menschutkina.

wzór 1

Traktując halogenek per-O-acetyloglikopiranozylu oraz per-O-acetylo-6-O-tosylo- (lub 6-deoksy-6-jodo) glikopiranozydy alkilu/arylu jako analogi R−X w reakcji Menschutkina w naszym zakładzie przeprowadzono szereg reakcji tworzenia soli glikozylo- i glikoamoniowych w skali preparatywnej i w skali mikro z aminami alifatycznymi jak i aromatycznymi.

Odpowiednie czwartorzędowe sole amoniowe nukleozydów wydają się być najbardziej obiecujące w poszukiwaniu związków bakterio-, wiruso- i grzybobójczych.

Otrzymywanie 5'-O-tosylowej pochodnej tymidyny i urydyny (nukleozydy) pozwoliło przeprowadzić pochodne w czwartorzędowe sole amoniowe:

wzór 2

 

wzór 3

Czwartorzędowe sole amoniowe zawierające jedną resztę cukru stały się przedmiotem badań ich aktywności biologicznej, ponieważ jako analogi naturalnie występujących związków są nietoksyczne, łatwo ulegają biodegradacji, a obecność pełnego ładunku dodatniego warunkuje ich przenikanie przez ścianę komórkową.

Wcześniejsze badania biologiczne (w ramach współpracy z Akademią Medyczną w Gdańsku) wykazały, że dwie sole: bromek N-(2,3,4,6-tetra-O-acetylo-β-D-glukopiranozylo)-trimetyloamoniowy i bromek N-(2,3,4,6-tetra-O-acetylo-β-D-glukopirano-zylo)pirydyniowy wykazują wyraźną aktywność inhibitorową typu niekompetycyjnego (odpowiednie EC50% = 0,05 i 0,5 mM) wobec deaminazy AMP (AMD-DA) izolowanej z mięśni szkieletowych szczura.

Uzyskane wstępne wyniki doświadczalne odnośnie aktywności biologicznej czwartorzędowych soli glikozylo- i glikopiranozylo-amoniowych skłaniają nas do projektowania oraz realizacji dalszych syntez, a także badania innych przemian chemicznych:

  • syntez układów di- i triamoniowych,
  • syntez bardziej złożonych związków zawierających, między innymi, estrowo przyłączone reszty kwasów tłuszczowych,
  • badania kierunków przemian syntezowanych soli w reakcji eliminacji Hofmana,
  • badania termograwimetryczne,
  • dalsze badania aktywności biologicznej.
Pokaż rejestr zmian
Data publikacji: niedziela, 2. Marzec 2014 - 01:13; osoba wprowadzająca: Rafał Ślusarz Ostatnia zmiana: niedziela, 2. Marzec 2014 - 01:47; osoba wprowadzająca: Rafał Ślusarz